Dân lại mất tiền tỉ vì cây giống Trung Quốc

Nông dân thị trấn Thạnh Mỹ và các xã lân cận của huyện Đơn Dương, tỉnh Lâm Đồng đang khóc ròng trên cánh đồng cà chua rộng bạt ngàn chờ thu hoạch. Các hộ dân này đã bị các cơ sở cung cấp giống đánh tráo loại cà chua Anna (giống của Mỹ) thành cà chua Nato (xuất xứ từ Trung Quốc), vốn chưa được trồng khảo nghiệm trên địa bàn. Theo thống kê từ cơ quan chức năng huyện Đơn Dương, toàn huyện có 239 gia đình bị đánh tráo hơn 1,7 triệu cây giống cà chua. Khi phát hiện giống cà chua đang trồng không phải Anna, nhiều hộ dân đã nhổ bỏ, thay thế bằng giống cà chua khác hoặc những loại hoa màu mới. Khoảng trên 100 nông hộ còn lại tiếp tục tung tiền đầu tư, chăm sóc. Đến nay, cà chua bắt đầu cho thu hoạch, bán không ai mua, cho không ai lấy, người trồng trắng tay. Bà Tạ Thị Hoa (ngụ ở thôn Nghĩa Tân, thị trấn Thạnh Mỹ) kể: Gia đình bà trồng 7 sào cà chua Anna, mua giống tại một vườn ươm quen ở thị trấn. Miệt mài chăm sóc, khi cây cao được khoảng 50 cm, gia đình mới vỡ lẽ đây là giống Nato. Thế nhưng, chủ vườn ươm vẫn động viên, khuyên gia đình cứ tiếp tục chăm sóc, khi ra quả sẽ có người tới thu mua. “Đến nay, dù trái chín mọng chờ thu hoạch nhưng tư thương chê chất lượng cà chua Nato thấp, thu mua giá rẻ bèo. Sau nhiều ngày chờ đợi, một tiểu thương tới hỏi mua với giá 4.000 đồng/cây. Với mức giá này, gia đình tôi thiệt hại tới 200 triệu đồng” - bà Hoa tiếc rẻ. Nhiều hộ nông dân đang điêu đứng vì cà chua trồng rồi không biết bán cho ai Tại 2 xã Duy Trinh và Duy Châu, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam người dân trồng ớt cũng lâm vào cảnh khốn cùng không kém. Bà Trần Thị Hải (ngụ xã Duy Châu) cho biết năm ngoái, tư thương đi thu mua ớt đến vùng này đã phát miễn phí ớt giống mới cho dân. Ớt giống được gói trong bao bì in toàn chữ Trung Quốc, trên bề mặt có hình chùm ớt xanh. Tư thương cũng hứa hẹn sẽ thu mua ớt cao hơn giá thị trường nên mọi người đua nhau trồng loại Trung Quốc. Khi trồng, ớt phát triển rất nhanh, cây to, khỏe nhưng khi cao được khoảng 15-20 cm thì bắt đầu rụi lá, thối rễ và chết dần. Một số cây còn sống sót dù ra quả nhưng do chiều cao hạn chế nên ớt chạm xuống đất bị thối hết. Ông Trần Tấn Trung (xã Duy Trinh) than thở: “Gia đình tôi trồng đến 3 sào ớt nhưng chết gần hết, chỉ còn thu hoạch được chừng 50 kg. Vậy mà các tiểu thương ép giá xuống chỉ còn 4.000 đồng/kg”. Theo thống kê của Phòng Nông nghiệp xã Duy Trinh, trên địa bàn xã có 15 hộ sử dụng giống ớt Trung Quốc gieo trồng trên diện tích 2 ha. Trong đó, khoảng 30% cây bị chết hoàn toàn, một số bị bệnh hoặc quả sắp thu hoạch thì bị thối. Không chỉ vậy, năng suất của giống ớt Trung Quốc rất thấp, mỗi sào thu hoạch chỉ được khoảng 800 kg, trong khi những loại ớt khác đạt 1,5-1,7 tấn. Ngư dân cũng ăn quả đắng vì bắt chước tàu cá Trung Quốc Hàng loạt ngư dân Việt Nam đang phả trả giá đắt cho việc bắt chước tàu cá Trung Quốc từ bỏ nghề câu vàng (lưới) truyền thống để chuyển sang câu bằng đèn cao áp. Tuy sản lượng cá ngừ đại dương tăng vọt nhưng do chất lượng kém nên giá rớt thảm hại, ngư dân càng ra khơi càng lỗ. Theo thống kê của Bộ NN-PTNT, vào tháng 8/2012, trong số hơn 15.000 tàu câu cá ngừ đại dương của cả nước, hơn 50% hành nghề câu đèn. Đây là thời điểm nở rộ của nghề câu đèn. Tuy nhiên, hiện nay, số tàu câu đèn đã giảm mạnh do cá kém chất lượng nên rớt giá liên tục, ngư dân ra khơi là thua lỗ. Câu chuyện điển hình của ngư dân phạm Công Hoan (phường Phú Đông, TP. Tuy Hòa - Phú Yên), dù chuyến đi biển đã thu hoạch hơn 2 tấn cá ngừ đại dương nhưng chỉ bán được hơn 90 triệu đồng. Trong khi đó, chi phí cả chuyến đi đã trên 100 triệu đồng, như vậy là lỗ. Nguyên nhân là vì nhiều doanh nghiệp và đầu nậu cho rằng chất lượng cá ngừ đại dương câu đèn không bảo đảm nên họ luôn mua với giá thấp. Đã vậy, sản lượng cá tăng mạnh khiến các đầu nậu và doanh nghiệp không đủ vốn để thu mua. Dù câu được nhiều cá nhưng ngư dân lại bị lỗ vì chất lượng cá câu đèn thấp, giá rẻ Bà Trịnh Thị Ngọc Sâm, Giám đốc Công ty TNHH Xuất nhập khẩu Vinh Sâm, một doanh nghiệp chuyên kinh doanh thủy sản ở tỉnh Phú Yên, cho biết trước đây, có thời điểm cá câu đèn được thu mua mạnh với giá chỉ thấp hơn chút ít so với cá câu vàng do đối tác Trung Quốc tăng mua. Điều đó đã dẫn đến tình trạng nghề câu đèn tự phát rầm rộ. Tuy nhiên, chỉ sau một thời gian, các đối tác Trung Quốc ngừng nhập hàng, sản phẩm cá câu đèn không biết bán cho ai. Theo ông Võ Thiên Lăng, Phó Chủ tịch Hội Nghề cá Việt Nam, lẽ ra, Bộ NN-PTNT phải khuyến cáo sớm về những bất cập của cách câu đèn để ngư dân không bị thua lỗ và ảnh hưởng thương hiệu cá ngừ Việt Nam. Tuy nhiên, đến nay, bộ này vẫn chưa có ý kiến gì về nghề câu đèn. Trước đó, một hình thức được xem là tận diệt hải sản, đó là máy nén khí thổi tung đáy biển để bắt hải sản cũng được ngư dân tại Vân Đồn, Quảng Ninh ‘bắt chước’ người Trung Quốc để làm. Tất cả loại thủy sản như sá sùng, tôm, cua, cá... Đều bị thổi tung để ngư dân dùng lưới quây, lưới vét bắt gọn. Tại Vân Đồn, công an huyện Vân Đồn cũng phát hiện nhiều vụ khai thác sá sùng bằng phương pháp tận diệt, với sự tham gia của kỹ thuật viên Trung Quốc. Chỉ tính riêng trong tháng 4 và 5, bộ đội biên phòng tỉnh Quảng Ninh phát hiện 4 vụ ngư dân khai thác bằng hình thức tận diệt này. Những vụ này đều do người Trung Quốc chỉ huy. Phương Nguyên(Tổng hợp)